تحلیل فقهی-حقوقی تداخل قصاص و دیات در جرایم علیه نفس و اعضا

تحلیل حکم تداخل قصاص طرف در قصاص نفس (موضوع مواد 296-299 ق.م.ا. مصوّب 92)

برابر مواد 296 تا 299 ق.م.ا. چنان­چه مرتکب با یک یا چند ضربه، جنایات مختلف بر اعضای کسی وارد کند، در مواردی تنها مستحقّ قصاص نفس و یا علاوه بر آن به قصاص عضو محکوم شده و در مواردی نیز، به پرداخت دیه­ کامل نفس ملزم می­شود. اما در فقه برخی از این مجازات­ها به­گونه­ دیگری مطرح شده­ که بعضاً با اصول حقوق کیفری، اطلاق آیات، اخبار و اصول عملیّه مناسب­ترند. حال سؤال این است که آیا موادّ مذکور با گزاره­های...

جایگاه توبه در سقوط جرایم علیه امنیت ملی از منظر فقهی و حقوقی

توبه یکی از اسباب شرعی تخفیف یا سقوط مجازات و از تأسیسات فقه اسلامی است و قرآن درآیات متعددی انسان‌ها را به توبه تشویق و توابین را با مطهرین برابر قرار داده است و می‌فرماید: «ان الله یحب التوابین والمتطهرین» همچنین در روایات صادره، معصومین(ع) به توبه و اثرات آن بسیار سفارش کرده‌اند. توبه رجوع و اظهار ندامت از اعمال بد گذشته و تلاش در اصلاح عمل است و اگر با شرایط صحیح انجام گیرد، پذیرفته خواهد ش...

بررسی مبانی فقهی و حقوقی پیوند اعضا بدن انسان

به منظورپیوند اعضا از انسانی به انسان دیگر، علاوه بر تشخیص وقوع مسلم مرگ مغزی، وصیت بیمار یا در صورت فقدان وصیت بیمار، موافقت ولی میت امری لازم است. لذا در صورت عدم تحقق دو شرط اخیر و علیرغم تشخیص وقوع مرگ مغزی و حتی توقف نجات جان انسانی بر پیوند اعضا، قانوناً این امر امکانپذیر نمیباشد، درحالی که برخی فقها تکلیف مسئله را درچنین شرایطی معلوم ساخته و معتقدند در صورت توقف نجات جان انسان مسلمانی برپ...

بررسی فقهی حقوقی اذن ولی امر در قصاص نفس

مراقبت از نفس و جسم در برابر عوامل مزاحم و مانع این امر اعم از مادی و غیر مادی از قدیم الایام مورد توجه تمام افراد بوده و نزد تمام فرهنگها و مذاهب جزء عوامل مهم بقا محسوب شده است. به این ترتیب با هر عامل مخلی که مانع تحقق این امر شود برخورد و عقوبتی برای در نظر می¬گرفتند.. قتل عمد یکی از عوامل مخل آرامش و امنیت جامعه و افراد است و برای مقابله با آن نیز راهکارهایی در نظر گرفته شده که یکی از راهک...

تحلیل فقهی، حقوقی علل ارتکاب جرایم جنسی از منظر ضمیرناخودآگاه

نقدی بر قانون مجازات اسلامی 1392 در زمینۀ تداخل قصاص

 بر عکس قانون مجازات اسلامی 1370 که قاعدۀ تداخل قصاص در آن جایگاه و مقررات مناسبی نداشت، قانون مجازات اسلامی 1392 به تفصیل ازاین قاعده و قاعدۀ تداخل دیات بحث کرده و نوآوری‌هایی داشته است. با وجود افزایش کمّی مقررات مربوط به این قاعده، برخی نوآوری‌های قانون از حیث مبانی فقهی پشتیبانی نمی‌شود و برخی دوگانگی‌ها در قانونگذاری دیده می‌شود که نیازمند بازنگری جدی است؛ از جمله اینکه مطابق قانون جدید، اگ...